مسعود درخشان

پرفسور درخشان بعد از سالها تلاش، تألیف کتاب فریب بزرگ؛ علم اقتصاد یا اقتصاد علم نما را به اتمام رساندند.

طبق نظر پرفسور درخشان، این کتاب بهترین و مهمترین کار علمی ایشان می باشد که به آیت الله باقری کنی (حفظه الله) تقدیم شده است.

ایشان در مقدمه کتاب می‌نویسند:

موضوع اين كتاب بررسي نقادانه‌ای از منشأ علم اقتصاد جديد است. در اين بررسی رويكرد تاريخی را اتخاذ كرده‌ايم. اكثريت اقتصاددانان معاصر بر اين عقيده‌اند كه اقتصادِ جديد ساحتی علمی است بدين دليل كه روش تحليلی به‌كار رفته در آن به‌واقع رياضی است. از اين‌رو به منشأ و ماهيت رويكرد رياضی به اقتصاد پرداخته‌ايم زيرا كه از اهميت نظری بسيار بالايي برخوردار است. اين رويكرد مبتني بر مفاهيم و روابط اقتصادي انتزاعی است كه فقط براي به‌كارگيری رياضيات مناسب‌اند. ما بر اين عقيده‌ايم كه رويكرد رياضی موجب شده است كه ظرفيت علم اقتصاد در توضيح و رويارويی با مسائل اقتصادی در دنيای واقعی محدود شود در حالي كه اين مسائل برای سياستگذاران اقتصادی از اهميت بسيار زيادی برخوردار است.

 نشان داده‌ايم ويكرد رياضی به اقتصاد حاصل شده است چيزی جز « اقتصادِ علم‌ نما »  نيست كه امروزه به‌ علم اقتصاد جديد معروف است. اقتصادِ علم‌نما فريب بزرگی  است زيرا كه چهرۀ زشت سرمايه‌داری را در پشت نقاب زيبای «اقتصادِ علمی» كه ادعا می‌شود مستقل از ارزش‌هاست پنهان می‌كند. اقتصاددانان سرمايه‌داريی معاصر چنين می‌پندارند كه اقتصاد علم است زيرا كه ماهيتِ رياضی دارد. چنين باوری وجود رابطۀ متقابل بين اقتصاد و نظام ارزش‌های اخلاقی را نفی می‌كند در حالی كه چنين رابطه‌ای در واقعيت وجود دارد.

 💠 اقتصاداسلامی بر ارزش‌های الهی برای فرد و جامعه مبتنی است و لذا اقتصادِ علم‌نما موانع بزرگی را در مسير كشف اين نظام ايجاد كرده است. در اين كتاب توضيح داده‌ايم كه علم اقتصاد متعارف موجب شده است كه توانمندی و گسترۀ درك ما از رويكردهای ارزش‌بنيان به تحليل‌های اقتصادی محدود شود. نخستين گام اساسی در ساختن چارچوبي مستحكم برای فرآيندهای نظريه‌پردازی و سياستگذاری در اقتصاد اسلامی توجه به همين حقيقت است.

اين كتاب را در درجۀ اول براي دانش‌پژوهانی نگاشته‌ايم كه قصد دارند پژوهش در اقتصاد اسلامی را ارتقاء بخشند. هدف رويكرد اسلامی به علوم انسانی اين است كه ابعاد مختلف حيات بشری مشتمل بر امور اقتصادی و سياسی و اجتماعی و فرهنگی را در چارچوب منسجمی كه مبتنی بر نظام ارزش‌های اسلامی است يكپارچه ‌كند.